پیشینه تغییر نام اصفهان

تاریخ نهم آبان سال 20 خورشیدی، سپاهان ( اسپهان ) به اصفهان تغییر نام داد. نهم آبان همان روزی است که هزار و سیصد سال قبل برای اولین بار اعراب مسلمان وارد اصفهان شدند. سپاه اعراب مسلمان پس از شکست یزدگرد سوم در نهاوند به اصفهان رسیده و اصفهان را به تصرف خود آوردند. اعراب که در زبان خود حرف «پ» را ندارند، تلفظ نام سپاهان برایشان سخت بود، از اینرو به جای نام سپاهان، اصفهان را به کار بردند. (منبع: خبرگزاری میراث فرهنگی)

شهر اصفهان از روزگاران کهن تا کنون به نامهای: آپادانا، آصف‌هان، اسباهان، اسبهان، اسپاتنا، اسپادنا، اسپاهان، آسپدان، اسپدانه، اسپهان، اسپینر، اسفاهان، اسفهان، اصباهان، اصبهان، اصپدانه، اصفاهان، اصفهان، اصفهانک، انزان، بسفاهان، پارتاک، پارک، پاری، پاریتاکن، پرتیکان، جی، دارالیهودی، رشورجی، سپاهان، سپانه، شهرستان، صفاهان، صفاهون، گابا، گابیان، گابیه، گبی، گی، نصف جهان و یهودیه معروف بوده‌است.

بیشتر نویسندگان بر این باورند که چون این ناحیه پیش از اسلام، بویژه در دوران ساسانیان، مرکز گردآمدن سپاه بود و سپاهیان مناطق جنوبی ایران مانند: کرمان، فارس، خوزستان، سیستان و... در این ناحیه گرد آمده و به سوی محل نبرد حرکت میکردند، آنجا را «اسپهان» گفته، سپس عربی شده و به صورت «اصفهان» درآمده‌ است.