استان کردستان - مراسم پیر شالیار

این جشن، مراسمی بسیار کهن است. در منابع تاریخی آمده است: پیر روحانی از مغان زرتشت (روحانیون زرتشتی) به نام پیر شالیار نزد مردم اورامان بسیار محترم است و کتابش را به بیگانگان نشان نمیدهند و کلماتش به جای ضرب المثل به کار میرود. جشن بزرگ مردم اورامان در بهمن ماه که سال روز ازدواج اوست برگزار میشود. این مراسم هر سال در همین ماه در آغاز چله کوچک،در سه مرحله و طی سه هفته انجام میشود. در نخستین هفته ماه گردوهایی که از باغ پیر شالیار چیده شده، برای اهالی ارسال میشود و به این ترتیب اهالی از شروع مراسم با خبر میشوند. در دومین مرحله مراسم که شب چهارشنبه بعد آغاز میشود، بچه‌های روستا بیش از طلوع آفتاب به پشت بام میروند و با خواندن اشعار و گرفتن هدایایی از اهالی، خبر از برآمدن خورشید و آغاز مراسم قربانی میدهند. با طلوع نخستین اشعه آفتاب، نوبت ذبح گوسفندان و گاوهای قربانی که نذر مردم است فرا میرسد. پس از تقسیم گوشتهای قربانی در بین اهالی، شب هنگام همه مردان در خانه پیر جمع شده، گروه گروه در جایگاه مخصوص طایفه خود مینشینند و برای تبرک رشته تسبیح چوبین دانه درشت و تخته گیوه بر جای مانده از پیر را میبوسند. سپس مراسم نواختن دف و گفتن ذکر آغاز میشود. در سومین جمعه همین ماه، مردان نان‌هایی را که به شکل قرص‌های طلایی رنگ از آرد و گندم و مغز بادام کوبیده تهیه شده و با گیاهان خشک چون ریحان و سیاه دانه تزیین شده است، بر سر مزار پیر شالیار میبرند و پس از جمع شدن بر سر مزار پیر، نان‌ها را روی هم میریزند آنها را خرد کرده با ماست بین حاضران تقسیم میکنند.