غذا: رشته پلو هشجین ، آش دوغ ، سرشیر
سوغات: عسل و حلوا سیاه
صنایع دستی: قالی ، گلیم ، ملیله ، خراطی ، گره چینی ،نگارگری ، سفال ، منبت و معرق
غذا: مشهورترین غذای سنتی اصفهان بریونی است. غذاهای دیگری چون: کوفته سبزی، کاله جوش، اماج، آب گوشت و سیب‌زمینی ( گوشت و لوبیا ) ، کاچی هفت دختر ( کاچی بی‌بی حور ) از دیگر غذاهای سنتی استان اصفهان به شمار میآیند.
سوغات: پولکی ، گز ، جوزقند ، الگ و گلابی نطنز و گلاب کاشان.
صنایع دستی: استان اصفهان یکی از بزرگترین مراکز تولید انواع مختلف صنایع دستی ایران محسوب می شود. این استان از قدیم الایام مهد هنرهای زیبا و صنایع ظریفه بوده است. تزئینات آجری، کاشی کاری، گچ بری و انواع خط در آثار تاریخی اصفهان، از حدود قرنها پیش تا دوره معاصر، بر اطراف و جوانب مناره ها و داخل و خارج مساجد، قصرها و هنرهای زری دوزی و قلم کاری، ترمه و نقره کاری و تذهیب و تحریر انواع کتاب، قرآن و قطعات نگارگری و نقاشی جملگی به مرکزیت هنری اصفهان گواهی می دهند. سیم کشی، زرکشی، زربافی، گلابتون دوزی، پولک دوزی، زنجیره بافی، قالی بافی و نساجی از صنایع دستی رایج اصفهان است. این صنایع در عهد شاهان صفوی رونق فراوان داشت. در دوران قاجاریه، بازار صنایع دستی در اصفهان از رونق افتاد. ولی بعد از انقلاب مشروطه باز توسعه یافت. به طور کلی طرح و نقش عموم مصنوعات دستی اصفهان اعم از فرش و قلمکار و ظروف قلم زنی و کاشی، دوختنی های روی پارچه تحت تاثیر طرحهای تزئینی دوران صفویه قراردارد و طراحان اصفهان، به نسبت قدرت درک و مهارت خود از آثار قدیمی اقتباس میکنند و با خلاقیت خود، آنها را زیباتر میسازند.
غذا: ترخینه
سوغات: روغن حیوانی ( دان ) ، عسل ، کشک ، کعک ، بژی برساق، کله کنجی و شلکینه، حلوای بگل، نان ساجی و شیره ای که از بلوط میگیرند بنام دوشاو
صنایع دستی: گلیم نقش برجسته
غذا: قلیه ماهی ، قلیه میگو .
سوغات: خرما، حلوای مسقطی، ارده، حلوا راشی، حلوای سنگک، خارک پخته، ماهی و
میگو
صنایع دستی: گبه ، گلیمبافی ، قالیبافی ، عبا بافی ، گرگور ، صدف سازی ، حصیربافی.
غذا: عدس پلو، خورش ریواس، خورش آلو اسفناج، لوبیا چشم بلبلی پلو، آش، ته چین بادمجان، خورش قیمه، خورش قورمه سبزی
سوغات (روستاهای استان) : قالی ، گلیم ، حصیر و جاجیم
صنایع دستی : صنایع دستی استان تهران با توجه به بافت اجتماعی و تنوع قومی به سه دسته شهری، روستایی و عشایری تقسیم می شوند . صنایع دستی شهری در کارگاه های دایمی تولید می شوند و فاقد سابقه طولانی در منطقه هستند و بیش تر سازندگان آن ها ازشهرستان های دیگر مهاجرت کرده و در شهرستان های مختلف استان تهران ساکن شده اند. بررسی کارگاه های شیشه گری ، سفال سازی، پتو بافی و زیلوبافی در مناطق روستایی نشان می دهد که دست اندرکاران آن ها افراد غیر بومی هستند که بیش تر از تهران، تبریز و لالجین همدان به مناطق روستایی مهاجرت کرده اند. کارگاه های شیشه گری و پتو بافی روستای قشلاق ملارد، سفال گری روستای احمد آباد ورامین، زیلو بافی در روستاهای گرگ تپه، شهرک مدرس و باقر آباد، پارچه بافی درروستای خیرآباد و... دارای این خصلت هستند. بیش تر خراطان تهران اهل دزفول ( استان خوزستان ) و تولید کنندگان مصنوعات سفالی بیش تر از لالجین همدان هستند. تنها صنعت بومی استان تهران؛ نقاشی روی چرم است که از دوره قاجاریه در تهران رواج یافته است.صنایع دستی استان تهران با توجه به بافت اجتماعی و تنوع قومی, به سه دسته شهری, روستایی و عشایری تقسیم می شود. عمده ترین صنایع دستی استان را قلم زنی روی مس و برنج , خراطی و سبدبافی ، خاتم کاری ، شیشه گری، تراش و نقاشی روی شیشه ، زیلو بافی، نقاشی روی چرم ، قالی بافی، سفالگری و چاپ باتیک تشکیل می دهد. رشته های مورد اشاره فاقد سابقه طولانی در منطقه هستند و دست اندرکاران اکثر رشته های صنایع دستی عمدتا از شهرستانهای دیگر به تهران مهاجرت کرده اند. به طور مثال، ساخت مصنوعات خاتم و قلم زنی را به طور عمده، صنعتگران شیرازی و اصفهانی انجام می دهند. بیشتر خراطان این صنایع نیز اهل دزفول هستند.صنایع دستی روستایی به طور عمده خانگی و غیر دائمی هستندو فعالیتهای عمده آنها را قالی بافی، سفالگری، حصیربافی، گلیم بافی(منجمله ورنی بافی) و دستبافی تشکیل می دهد.صنایع دستی عشایری قدیمی ترین نوع صنایع دستی استان است که تولید آن عموما به طور خانگی و فصلی انجام می پذیرد. این نوع از صنایع دستی، با توجه به ترکیب قومی منطقه، در میان صنایع دستی استان جایگاهی ویژه دارد و هم اینک یکی از نقاط برجسته و مثبت صنایع دستی استان محسوب می شود. دست اندرکاران این بخش از دست ساخته های ایرانی که بافت انواع قالی و قالیچه، ورنی، جاجیم و گلیم، چنته، رویه پشتی، جوال، خورجین و نیز رنگرزی و ریسندگی پشم را در انحصار خود دارند، گروهی از عشایر لر، قشقایی، شاهسون و... هستند که در دهه های اخیر از زادگاه خود به تهران، ری، ورامین و حومه کرج مهاجرت کرده اند.
غذا:
کباب بختیاری
سوغات: گز بلداجی
صنایع دستی: انواع بافته ها مثل فرش، هورژین ( خورجین ) ، قالی، خرسک، سیاه چادر، چوقا، موج، وریس، نمکدان ( کیسه ای جهت نگهداری نمک ) ، سفره آردی.
غذا: پلو گاورس و بلغور پلو و انواع اشکنه و خرشت
سوغات: عناب ، قره قوروت ، زرشک و زعفران
صنایع دستی: قالیبافی ، سفالگری ، رنگرزی ، آهنگری ، مسگری ، حصیربافی، سبدبافی، نمدمالی، زیلوبافی، پارچه بافی ، نوغان داری ، ریسندگی ، گلیم بافی، جاجیم بافی، زرگری، دباغی و سوزن دوزی
غذا : شیشلیک شاندیزی ، چلو گوشت ، انواع آش و اشکنه و آبگوشت
سوغات : شکر پنیر ، شیرینی پادرازی ، نبات ، زرشک ، زعفران
صنایع
دستی : انواع بافته ، سنگ تراشی ، سفالگری ، چرم
غذا : آش زرشک ، آش بلکه ، اماج کماج ، عقیقه ، اشکنه زرک ، آش قلیه ، ماستاوه ، دیمه دنی ، ماشه شوله و قوروتو
سوغات : آبنبات(شکر پنیر)
صنایع دستی : قالیچه و پشتی ترکمنی ، گلیم و جاجیم ، چادرشب ابریشمی ، کلاه کرکی ، چارق دوزی ، پوستین دوزی ، زین سازی. رایج ترین هنر عشایر کرد خراسان شمالی(آش خانه) بافت نوعی گلیم به نام سفره کردی است که بازگو کننده داستان زندگی بافنده است. این هنر مختص به خراسان بزرگ بوده و از بافته های منحصر به فرد زنان کرد عشایر این خطه می باشد که در شهرستانها ی بجنورد، مانه و سملقان ، شیروان ، فاروج و اسفراین رواج دارد. سفره کردی یک نوع گلیم با بافت پیچ است و به همراه نقشهای بسیار زیبا و با مضامین و مفاهیم عمیق که ریشه در باورهای این منطقه دارد، از جنس پشم بافته می شود و به همین دلیل مانع از نفوذ رطوبت میشود. نقوش بکار رفته در این دستبافته ها نیز دارای تنوع بسیاری بوده که عمدتا طرح مشترک همه سفره کردی ها عبارتند از یک حاشیه و یک متن ساده که دارای نقوش انتزاعی گیاهی، حیوانی و نقوش هندسی و بر اساس سه شکل مربع، مثلث و دایره میباشد و در دو طرف زمینه سفره به تعداد زیاد و مساوی انگشت دانه، که نشانگر دستهایی است که برای کسب روزی به سوی خداوند بالا می رود. آنچه از نمادها در سفره کردی مشاهده می شود همه شکر به درگاه خدا و احترام به طبیعت و نعمات الهی است که این مقوله به زیبایی و سادگی درون مایه مذهبی را به ما نمایان میکند.
